Geheugenmechanismen

De eerste onderzoekingen naar het geheugenmechanisme hadden ten doel de plaats in de hersenen vast te stellen waar het geheugen zich zou bevinden. Meer dan een vage aanwijzing hieromtrent heeft men echter niet verkregen.

Het korte-termijngeheugen wordt ernstig gestoord indien bepaalde delen van de slaapbeenkwab en het zogenaamde limbische systeem in de basis van de grote hersenen zijn beschadigd. Grote beschadigingen van de schors van de grote hersenen kunnen het herinneringsvermogen en het leren belemmeren; een verschijnsel dat echter meer verband schijnt te houden met de omvang van de beschadiging dan met de plaats ervan.

Ook staan bepaalde omschreven gebieden in de hersenschors in verband met speciale vormen van het leren en het geheugen. Zo is de schors van de slaapbeenkwab van wezenlijk belang voor het zich herinneren van woorden, andere delen voor ruimtelijke beelden.

De reticulaire formatie van de hersenstam is ook van belang voor het geheugen, aangezien wakker zijn en oplettendheid voorwaarden zijn voor het leren.

Dit houdt echter niet in dat het geheugen zich in deze hersendelen zou bevinden in de vorm van een geheugencentrum. Het wil alleen zeggen dat dit de plaatsen zijn waar een geringe beschadiging de ernstigste gevolgen heeft voor het leren en het geheugen. De laatste jaren is men zich steeds meer gaan richten op de scheikundige aspecten van het geheugen. De hersenen zijn namelijk niet onveranderlijk, dat wil zeggen in scheikundige of anatomisch opzicht in evenwicht.

Ze zijn zeer gevoelig voor invloeden uit de omgeving. Wanneer ratten worden geplaatst in een omgeving die voortdurend verandert en dus rijk is aan prikkels, neemt het gewicht en de dikte van de scliors van de grote hersenen toe evenals het eiwit- en enzymgehalte van de hersenen.